Enstitü: Dünya çapında operasyonel nükleer savaş başlıklarının sayısı arttı
Hwasongpho-18 ICBM ICBM
© AFP
Sipri barış araştırma enstitüsüne göre, dünya çapında kullanıma hazır nükleer savaş başlıklarının sayısı son bir yılda arttı. Stockholm Enstitüsü Pazartesi günü yaptığı açıklamada, envanterini 350’den 410 savaş başlığına çıkaran Çin’in bunda büyük rol oynadığını duyurdu. Uluslararası Nükleer Silahları Ortadan Kaldırma Kampanyasına (ICAN) göre, dokuz nükleer silahlı ülke geçen yıl stoklarına toplam yaklaşık 83 milyar ABD doları (77 milyar avro) yatırım yaptı ve bunun yarısı ABD’ye gitti.
Sipri’ye göre Çin’in yanı sıra Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore ve daha az ölçüde Rusya da nükleer savaş başlığı stoklarını artırdı. Rapora göre diğer nükleer güçler ABD, Fransa, İsrail ve İngiltere’ye ilişkin rakamlar değişmedi. Rusya ve ABD hala dünyadaki tüm nükleer silahların yaklaşık yüzde 90’ına sahip.
Sipri direktörü Dan Smith, envanterin “kullanılabilir nükleer savaş başlıklarına atıfta bulunduğunu ve bu sayıların biraz artmaya başladığını” söyledi. Geçen yıl 9576 idi, bu bir önceki yıla göre 86 daha fazlaydı. Bununla birlikte, Smith, 1980’lerde 70.000’den fazla olan sayının hala çok uzak olduğunu vurguladı.
Sipri araştırmasında kullanıma hazır stok ile toplam stok arasında ayrım yapmaktadır. İkincisi ayrıca eski nükleer silahları ve kullanımdan kaldırılması amaçlananları da içerir. Rapora göre, dokuz nükleer gücün sahip olduğu toplam nükleer savaş başlığı sayısı geçen yıl 12.710’dan 12.512’ye düştü.
Yine de Smith, “Dünyanın azalan nükleer silah sayısında uzun bir dönemin sonuna yaklaşıyoruz, hatta sonundayız” dedi.
Ican’ın nükleer silahlara yapılan yatırımlarla ilgili güncel raporu da bu eğilimi doğruluyor. Buna göre, dokuz nükleer gücün harcamaları art arda üçüncü yılda arttı. 2022’de bir önceki yıla göre yüzde üç artışla 82,9 milyar ABD dolarıydı. ABD, yaklaşık 43,7 milyar ABD doları ile en büyük paya sahiptir.
Çin’in harcaması 11,7 milyar dolarla, onu 9,6 milyar dolarla Rusya izledi. Her iki ülke de harcamalarını bir önceki yıla göre yüzde 6 artırdı. En büyük sıçrama, nükleer silahlara yapılan yatırımın neredeyse yüzde 22 arttığı Hindistan’da kaydedildi.
Ican’a göre, nükleer güçler silah üreticileriyle çoğu 2040’a kadar sürecek toplam 278.6 milyar dolarlık sözleşmeler imzaladı.
Sipri araştırmacılarına göre, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana nükleer silahları kontrol etmeye ve silahsızlanmaya yönelik diplomatik çabalar azaldı. Rusya, Şubat ayında, ABD ve Rusya’nın stratejik nükleer silahlarını kısıtlayan “kalan son” anlaşma olan Sipri’ye göre, 2010’da imzalanan New Start nükleer silahların kontrol anlaşmasına katılımına son vereceğini duyurdu.
Ancak Sipri yöneticisi Smith, artan stokların Ukrayna’daki savaşla açıklanamayacağına, çünkü yeni savaş başlıkları geliştirmenin daha uzun sürdüğüne dikkat çekti. Ayrıca stokları en çok artan ülkeler savaştan doğrudan etkilenmiyor.
Smith, örneğin Pekin’in son zamanlarda ordusunun tüm alanlarına yatırım yaptığını söyledi. “Gördüğümüz şey, Çin’in küresel güce yükselişi, zamanımızın gerçeği bu.”
AFP
#Konular