Nobel Ödüllü şair Louise Glück, Yahudi Çalışmaları Merkezi’nin yıllık Doft Dersini verdiği geçen Salı günü, yaratıcı süreç ve Yahudi geleneği canlı bir sohbetin merkezinde yer alıyordu. Şair, Sanat’da merkezin yöneticisi ve karşılaştırmalı edebiyat profesörü David Stern ve John Coogan Üniversitesi Beşeri Bilimler Profesörü Stephen Greenblatt tarafından karşılandı.
Stern’ün tanıtımının ardından Greenblatt, Yahudiliğin kendi hayatındaki itici güçlerini tartıştı. Glück’ün çalışmasında bu “esrarengiz ilişki”den bir şeyler görerek Yahudiliğin kültürel ve edebi mirasının ağırlığından söz etti. Son olarak, Glück’ün çalışmalarını din ile ilişkilendirmeye çalışmak için çok ileri gidebileceğini kabul ederek, sanatının başarısı ve yoğunluğu için Cambridge merkezli şairi övdü. Greenblatt, “Bize tekil bir mitzvah yapan o,” dedi.
Baba tarafından büyükanne ve büyükbabası Macar Yahudileri olan Glück, çalışmalarının bir kısmının Greenblatt tarafından not edilen mirasla ilgili olduğunu söyledi. Örneğin, yeni kısa kurgu eseri “Kadife Çiçeği ve Gül”ün ikiz bebek kahramanlarının babası yalnızca yarı Yahudidir, ancak “Yahudi suçluluğunun tamamından mustariptir.”
Glück, ilk şiirlerinden bazılarından “Marigold and Rose”a kadar eserlerinden bir seçki okumaya devam etti. 1985 tarihli “The Triumph of Achilles” koleksiyonundan “Legend”, ailesinin deneyimine doğrudan atıfta bulunuyor gibi görünüyor:
“Şul’a gittin mi? İbrani okuluna gittin mi?”
“Kısacası, hepsi,” dedi Glück, kendisini “birçok dersi olan bir çocuk” olarak tanımlıyor. Ancak piyano, flüt ve bale derslerinin aksine, dini öğreti kalıcı olmadı. “Dilleri iyi olmayan” bir öğrenci İbrani okulunda başarılı olamayacaktı.
“Bu beni derinden rahatsız etti,” diye devam etti, “bu yüzden en kötüsü olmaya çalıştım.”
Stephen Greenblatt (solda) ve Louise Glück, Paine Hall’da etkinlik başlamadan önce konuşuyor.
Glück, sınıfın terörü olma çabasında başarısız olsa da (sadece “nahoş olmayı” başardı), ailesi sonunda pes etti ve bırakmasına izin verdi. Okuldan uzakta, Yüksek Kutsal Gün ayinlerine katıldı ve “bazen” Kefaret Günü olan Yom Kippur’da oruç tuttu.
Glück, “Yahudilik tarafından itilmem çok değildi, ailem tarafından itildim” dedi. “Doğduğum ailenin bir üyesi olmak istemedim ve dinin o ailenin bir amblemi olduğunu hissettim.”
İzleyicilerden gelen sorular kompozisyona odaklandı. Ancak kopyalanabilecek organize bir sistem öğrenmeyi uman biri varsa, şanssızdı.
Glück, “Her şiirin kendi hikayesi vardır” dedi. “Bazıları üç dakika sürüyor. Bazıları yıllar alır.”
Katı bir yazma rejimi de izlemiyor. “Masamda oturup pratiğime katılmıyorum” dedi. Bu, hiç denemediği anlamına gelmez, sadece çabayı verimsiz bulduğu anlamına gelir. “Kaygı, hiçbir şey yapmama kaygısından daha kötüydü” dedi.
Revizyon konusunda, ara sıra hayal kırıklığı yaşadığını kabul etti. “Bazen bir şiirin bitmek üzere olmadığını fark ediyorum ama tüm kartlarımı oynadım” dedi. Diğer taktiklerin yanı sıra sözdizimini değiştirebilir: “Şiiri sarsacak. Belki.” Bunun ötesinde, okuyucuları dinlemek veya başka bir ses eklemek bazen yardımcı olur, dedi.
Ayrıca zamana ve deneyime güveniyor. “Gençken, her zaman bir şeyin ne zaman yapıldığını hissederdim. Bir şeyin ne zaman iyi olduğu konusunda her zaman bir fikrim olmadı.”
Stern’ün tanıtımının ardından Greenblatt, Yahudiliğin kendi hayatındaki itici güçlerini tartıştı. Glück’ün çalışmasında bu “esrarengiz ilişki”den bir şeyler görerek Yahudiliğin kültürel ve edebi mirasının ağırlığından söz etti. Son olarak, Glück’ün çalışmalarını din ile ilişkilendirmeye çalışmak için çok ileri gidebileceğini kabul ederek, sanatının başarısı ve yoğunluğu için Cambridge merkezli şairi övdü. Greenblatt, “Bize tekil bir mitzvah yapan o,” dedi.
Baba tarafından büyükanne ve büyükbabası Macar Yahudileri olan Glück, çalışmalarının bir kısmının Greenblatt tarafından not edilen mirasla ilgili olduğunu söyledi. Örneğin, yeni kısa kurgu eseri “Kadife Çiçeği ve Gül”ün ikiz bebek kahramanlarının babası yalnızca yarı Yahudidir, ancak “Yahudi suçluluğunun tamamından mustariptir.”
Glück, ilk şiirlerinden bazılarından “Marigold and Rose”a kadar eserlerinden bir seçki okumaya devam etti. 1985 tarihli “The Triumph of Achilles” koleksiyonundan “Legend”, ailesinin deneyimine doğrudan atıfta bulunuyor gibi görünüyor:
Soru-cevap oturumunu başlatan Greenblatt, şaire çocukken Yahudilikle ilgili deneyimlerini sordu.
“Şul’a gittin mi? İbrani okuluna gittin mi?”
“Kısacası, hepsi,” dedi Glück, kendisini “birçok dersi olan bir çocuk” olarak tanımlıyor. Ancak piyano, flüt ve bale derslerinin aksine, dini öğreti kalıcı olmadı. “Dilleri iyi olmayan” bir öğrenci İbrani okulunda başarılı olamayacaktı.
“Bu beni derinden rahatsız etti,” diye devam etti, “bu yüzden en kötüsü olmaya çalıştım.”
Stephen Greenblatt (solda) ve Louise Glück, Paine Hall’da etkinlik başlamadan önce konuşuyor.
Glück, sınıfın terörü olma çabasında başarısız olsa da (sadece “nahoş olmayı” başardı), ailesi sonunda pes etti ve bırakmasına izin verdi. Okuldan uzakta, Yüksek Kutsal Gün ayinlerine katıldı ve “bazen” Kefaret Günü olan Yom Kippur’da oruç tuttu.
Glück, “Yahudilik tarafından itilmem çok değildi, ailem tarafından itildim” dedi. “Doğduğum ailenin bir üyesi olmak istemedim ve dinin o ailenin bir amblemi olduğunu hissettim.”
İzleyicilerden gelen sorular kompozisyona odaklandı. Ancak kopyalanabilecek organize bir sistem öğrenmeyi uman biri varsa, şanssızdı.
Glück, “Her şiirin kendi hikayesi vardır” dedi. “Bazıları üç dakika sürüyor. Bazıları yıllar alır.”
Katı bir yazma rejimi de izlemiyor. “Masamda oturup pratiğime katılmıyorum” dedi. Bu, hiç denemediği anlamına gelmez, sadece çabayı verimsiz bulduğu anlamına gelir. “Kaygı, hiçbir şey yapmama kaygısından daha kötüydü” dedi.
Revizyon konusunda, ara sıra hayal kırıklığı yaşadığını kabul etti. “Bazen bir şiirin bitmek üzere olmadığını fark ediyorum ama tüm kartlarımı oynadım” dedi. Diğer taktiklerin yanı sıra sözdizimini değiştirebilir: “Şiiri sarsacak. Belki.” Bunun ötesinde, okuyucuları dinlemek veya başka bir ses eklemek bazen yardımcı olur, dedi.
Ayrıca zamana ve deneyime güveniyor. “Gençken, her zaman bir şeyin ne zaman yapıldığını hissederdim. Bir şeyin ne zaman iyi olduğu konusunda her zaman bir fikrim olmadı.”